Инвалидлар декадасы: Игелек белән тулган ун көн
Инвалидлар декадасы-Игелек һәм шәфкатьлелек белән тулы ун көн. Аның төп максаты-җәмәгатьчелек игътибарын сәламәтлекләре буенча мөмкинлекләре чикләнгән кешеләр проблемаларына җәлеп итү.
Безнең районда 1941 инвалид яши, шул исәптән 219 бала. Аларның проблемалары ничек хәл ителә? Ункөнлек барышында нинди чаралар көтелә? Бу һәм башка сорауларга район башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Римма Гыйльметдинова җавап бирә.
- Римма Ринатовна, инвалидларны тернәкләндерү чаралары белән тәэмин итү мәсьәләсе ничек хәл ителә?
- Хәзерге вакытта техник чаралар алуга 146 кеше исәптә тора. 69 инвалид өй һәм урамнан файдалану коляскалары белән тәэмин ителгән.
Алтысын киләсе елның беренче яртыеллыгы дәвамында алырга кирәк булачак. Тернәкләндерү чаралары исемлегенә трость, култык, ортопедик аяк киеме кебек кирәкле әйберләр дә керә. 154 кеше ала бушлай подгузники индивидуаль реабилитация программасы кысаларында.
Безгә санатор-курорт дәвалавына юлламалар бирү мәсьәләсе буенча мөрәҗәгать итәләр. Социаль иминият фондында 310 кеше чиратта тора. 35 инвалид республиканың «Радуга», «Камазжилбыт», «Ливадия», «Вита», «Зәңгәр күл», «Немаха», «Жемчужина», «Үзән»сәламәтләндерү учреждениеләрендә сәламәтлекләрен ныгытты.
- Ә инвалид балаларга килгәндә…
-Инвалид балаларның ата-аналары өчен иң борчыган проблема-шәһәрдә балалар тернәкләндерү үзәге булмау. Эш шунда ки, реабилитация программасы нигезендә һәр ата-ана балага елга 2 тапкыр реабилитация хезмәтләре күрсәтүне тәэмин итәргә тиеш. Бер яктан, «Астра» (Алабуга), «Умырзая» (Минзәлә), «Солнышко» (Яр Чаллы) тернәкләндерү үзәкләрендә түләүсез психологик-медицина ярдәме алу мөмкинлеге бар. Кыенлык шунда ки, озатып йөрүче ата-аналар, ә бу, нигездә, әниләр, мәҗбүр аерылып торырга 42 Көн гаилә. Моннан тыш, әгәр 7 яшьтән өлкәнрәк балага булса, ата-аналар үзләренең яшәү һәм туклануын мөстәкыйль рәвештә тәэмин итәләр. Ә бу финанс йөкләнеше һәрвакытта да күтәрелми. Без дотация районы булуыбызны исәпкә алып, бюджетның махсус үзәк төзү өчен финанс мөмкинлекләре юк, ләкин Хезмәт, мәшгульлек һәм социаль яклау министрлыгы белән шәһәрдә көндез генә реабилитация үзәге булдыру турында алдан килешүебез дә бар.
Биналарда уңайлы мохит тәэмин итү белән беррәттән, инвалидларның лаеклы тормыш тәэмин итүче хезмәтләргә үтемлелеге, социальләштерү өчен шартлар тудыруны да өстенлекле дип саныйбыз. Шулай итеп, инклюзив белем бирү өчен шартлар тудыру буенча системалы эш алып барыла. Учреждениеләрдә 186 инвалид бала белем ала һәм тәрбияләнә, 28е – өйдә. Районның 6 мәктәбендә укыту адаптив белем бирү программалары буенча алып барыла. Барлык укучылар белән беррәттән өстәмә белем алу мөмкинлеге дә бар. Балаларның 50% тан артыгы түгәрәк эшчәнлеге белән колачланган. 176 ата-ана мәгариф бүлеге каршындагы «Берег» хезмәтендә бушлай психологик-педагогик ярдәм ала.
Икенче ел «Бәләкәч» балалар бакчасы базасында инклюзив төркем уңышлы эшләп килә. Кыйммәтле җиһазлар бүләк иткән ТР Дәүләт Советы депутаты Эдуард Шәрәфиевка аерым балалар киләчәктә иҗади үссен өчен рәхмәтлебез. Алтынчы ел балалар китапханәсендә «Бергә без барын да булдырабыз»клубы эшли. Клубның беренче әгъзалары әле дә элемтәдә торалар һәм төрле чаралар үткәрергә булышалар. «Олимп» спорт комплексы инвалидларга, яшьләренә карамастан, бушлай хезмәт күрсәтә. Район мәдәният йорты каршындагы «хыял» халык театры, сәнгать мәктәбе, музейлар, спорт мәктәбе-Әгерҗе интернат-мәктәбенең даими партнерлары.
- Инвалидлар үзләрен борчыган сораулар белән кая мөрәҗәгать итә алалар?
- Районда инвалидларның хокукларын тормышка ашыруны тәэмин итүче хезмәтләр системасы булдырылды. Бу-социаль яклау бүлеге, сәламәтлек саклау учреждениеләре, «Өмет» социаль хезмәт күрсәтү үзәге, социаль иминият фонды, Пенсия фондының клиентлар хезмәте, инвалидлар оешмасы. "Красный Бор Имәнлеге"социаль-тернәкләндерү бүлекчәсе бик популяр. Бирегә республиканың барлык районнарыннан бик теләп киләләр. Пандемиянең катлаулы чорында да аның базасында 483 кеше хезмәт күрсәтә алды. Гомумән, республиканың социаль-тернәкләндерү үзәкләренә социаль яклау бүлеге тарафыннан 465 кеше җибәрелгән. Әлбәттә, безгә мөрәҗәгать итүче авыр сораулар бар. Бу-ташламалы дарулар белән тәэмин итү (препаратлар һәрвакыт даруханәләрдә булмый), Эшкә урнашу, бушлай торак бирү мәсьәләләре дә. Шуңа күрә без Россия Президентының 2005 елга кадәр исәпкә баскан барлык инвалидларга һәм инвалид балалары булган гаиләләргә торак бирү карары белән бик шатландык. Безнең районда бу 16 кешегә кагылачак. Гомумән алганда, чиратта 104 кеше тора.
Әйтергә кирәк, районда инвалидларны яклау, социальләштерү өчен күп эш башкарыла. Бу эш дәвам итәчәк, һәм бүген район башлыгы хезмәт күрсәтү спектрын, өстәмә ярдәм чараларын алга таба киңәйтү бурычын куя.
- Ункөнлек кысаларында нинди чаралар үткәрү планлаштырыла?
-Мәдәни-спорт, ял итү характерындагы күп кенә чаралар, шулай ук торак-көнкүреш мәсьәләләрен хәл итүгә юнәлдерелгән чаралар планлаштырылган. Алар санитар-эпидемиологик хәлнең барлык чикләнгән чараларын мәҗбүри үтәүне исәпкә алып узачак. Чараларның тулы исемлеге белән Әгерҗе хәбәрләре сайтында танышырга мөмкин.
- Римма Ринатовна, Яңа елга кадәр бер ай кала. Мөмкинлекләре чикләнгән балалар өчен Чыршы бәйрәмнәре үткәрү планлаштырыламы?
- Әлбәттә, әйе. Дөрес, бүген пандемия белән бәйле вәзгыятьне фаразлавы кыен. Шулай да без яхшы якка өметләнәбез. Без декабрьдә махсус балалар өчен бүләкләр тапшыру белән Яңа ел тамашасы оештырырга планлаштырабыз. Өйдән чыгу кыен булган балаларны депутатлар һәм җитәкчеләр караячак.