Роспотребнадзор: «Азык-төлек продуктларында яшерен тоз турында»
Роспотребнадзор зурлар өчен көненә тоз куллануның физиологик нормасы 5 грамм тәшкил итүен искә төшерә - бер чәй кашыгы тирәсе. Су-минераль балансны саклау, нерв импульсларын үткәрү һәм мускулларның эше өчен организмга нәкъ менә шундый күләмдә тозлар кирәк.
Шуны истә тоту мөһим, кеше көн саен куллана торган тозның 80 проценты "яшерен тозга" туры килә. Тозны ул булырга тиеш булмаган продуктларда табарга мөмкин. Мәсәлән, күп күләмдә тозлар башта хайван продуктларында - ит, балык, йомыркада тотыла. Мәсәлән, тозсыз әзерләнгән ит ризыклары инде 3-4 грамм тәшкил итә.
Нарат һәм казылыкта һәр 100 грамм продуктка 1 грамм тоз чамасы тоз бар. Шундый ук күләмдә тоз майонезның 100 граммында була, ә соусларда аның нигезендә тагын да күбрәк булырга мөмкин. Сыр сортына бәйле рәвештә, сыр составында 100 грамм продуктка 2 грамм тоз була. Хәтта икмәктә дә 0,5 граммнан 1 граммга кадәр азык бар.
Азыкны әзерләү һәм кабул итү процессында өстәлгән тоз гомуми күләмдә кулланыла торган тозның нибары 20 процентын гына тәшкил итә. Димәк, әгәр казылык һәм сыр белән бутерброд ашасаң, мондый бер перекус өчен көндезге тоз нормасын тиз алырга мөмкин. Моны булдырмас өчен ярымфабрикатлардан һәм эшкәртелгән продуктлардан баш тартырга кирәк, аларда мөгаен тозлар күп булачак. Мәсәлән, томат согы кибеттән - түбән температуралы, әмма тоз күп. Рационга яңа помидор кертегез яки томат согын мөстәкыйль ясагыз.
Әзерләгәндә ризыкны тозларга киңәш ителми. Бу суны да карый, анда сез макарон, яшелчә яки дөге пешерергә җыенасыз.
Ашлар һәм шулпа әзерләгәндә шулпа кубикларын кулланмагыз, аларда бик күп тозлар бар.
Ашамлыкка өстәгәнче, игътибар белән этикетканы укыгыз. Махсус диңгезләрнең әзер катнашмаларын еш кына тоз составында тоталар.
Тозлары югары булган әзер соуслардан: кетчуп, соя соусы, француз горчицасы һәм башка шундыйлар. Тозларның күп кенә альтернативалары бар, аны куллануны киметү өчен, көндәлек рационга кертергә мөмкин.
Тозларны алыштыру сыйфатында эрләнгән үләннәр, тәмләткечләр, лимон, лайм суы, сарымсак, яшелчә тозын кулланырга мөмкин. Тоз куллануны кыскартсаң һәм ризыкны кыздырмасаң, йөрәк һәм кан тамырлары авыруларын үстерү куркынычын киметергә һәм сәламәтлегеңне сакларга мөмкин.